Kunsthal Rotterdam presenteert de kracht en keerzijde van cute
Waarom smelten we bij het zien van een babygezicht, blijven we hangen bij filmpjes van pluizige kittens en communiceren we massaal via emoji's? Deze zomer duikt Kunsthal Rotterdam in de verleidelijke en soms verwarrende wereld van CUTE, een tentoonstelling die laat zien hoe schattigheid de wereld verovert én ontregelt.
Xiuching Tsay, Drunken Gravity, 2019. Met dank aan de kunstenaar. Foto: Xiuching Tsay
In een tijd vol snelle online prikkels blijkt cute zijn niet alleen aantrekkelijk, maar ook een krachtig middel om te manipuleren, troosten of provoceren. Bezoekers dansen op suikerzoete beats in de Hello Kitty disco, veranderen in een animepersonage in de installatie Glimmer, of kleden digitale monstertjes aan in de game arcade. Speciaal voor CUTE ontwerpt JimmyPaul een jubileumjurk voor nijntjes zeventigste verjaardag. Van het Japanse kawaii tot grappige memes en futuristisch design: CUTE dompelt de bezoeker onder in een ultraschattige ervaring.
Meer dan vijftig kunstenaars en collectieven van over de hele wereld onderzoeken de kracht en keerzijde van cute. Kunstenaars als Takashi Murakami, KAWSxCampana, Sejoon Kim, Aya Takano en Mark Leckey tonen hoe schattigheid verbonden is met technologie, identiteit, verlangen, gender en nostalgie. Het Rotterdamse duo Supertoys Supertoys verrijkt de tentoonstelling met zowel eigen werk als een innovatief tentoonstellingsontwerp, waarin hun visie op radical cuteness tot leven komt. Naast kunstwerken wacht een universum vol popcultuur: van speelgoed en mangaboekjes tot zeldzame verzamelobjecten. Daarmee wordt voelbaar hoe cuteness niet alleen in kunst, maar ook in het dagelijks leven een krachtige rol speelt.
De vele gezichten van cute
De tentoonstelling is opgebouwd rond vijf thema’s: Cry Baby, Play Together, Monstrous Other, Sugar-Coated Pill en Hypersonic. Elk deel laat zien hoe schattigheid meerdere gezichten heeft – van lief, onschuldig en troostrijk tot kritisch, dubbelzinnig en soms zelfs verontrustend. Zo lijken de AI-gegenereerde kattenportretten van Graphic Thought Facility op het eerste gezicht perfect en knuffelbaar, maar kunnen ze ook een gevoel van ongemak oproepen. In Ram Han’s glimmende illustraties van piepkleine wezentjes botsen vrouwelijke identiteit en futuristische fantasieën. Aya Takano’s meisjesfiguren zweven tussen kinderlijke onschuld en sciencefiction, en Mark Ryden’s Yuki the Young Yak roept met zijn grote ogen gevoelens van melancholie en vervreemding op. De tentoonstelling is een visueel aantrekkelijke beleving die tegelijk uitnodigt om anders te kijken naar wat we als schattig beschouwen.
Van kawaii tot cutism
De tentoonstelling volgt ook de opkomst en evolutie van schattigheid: van de eerste kawaii-illustraties van Yumeji Takehisa in het Japan van begin 20ste eeuw tot de wereldwijde opmars van Hello Kitty, manga en anime. In de jaren 1990 verspreidt de kawaii-cultuur zich razendsnel buiten Japan, mede dankzij de internationale strategieën van Japanse bedrijven, een fenomeen dat ook wel bekendstaat als pink globalization. Hierdoor krijgt cuteness een vaste plek in de wereldwijde popcultuur. Kunstenaars als Takashi Murakami en Mike Kelley maken vanaf die tijd gebruik van de kawaii-beeldtaal om serieuze thema’s te behandelen; hun stijl wordt bekend als cutism. In de 21ste eeuw geven jonge makers – opgegroeid met internetcultuur, TikTok, games en digitale avatars – een nieuwe draai aan deze esthetiek. Zij laten zien: cute is niet alleen lief. Het is complex, soms tegendraads en zeer actueel.
De tentoonstelling CUTE is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Somerset House in Londen
Ontdek de ultieme zomerse kunstreis met Art Fix: ‘On y Va! South of France ’25’
Art Fix lanceert de ultieme gids voor kunstliefhebbers: ‘On y Va! South of France ’25’, een zorgvuldig samengestelde route langs de 35 meest inspirerende kunstlocaties aan de Franse Rivièra en in de Provence. Van iconische musea en beeldentuinen tot verborgen galeries en designhotels – deze zomerse art roadtrip is een uitnodiging om kunst, cultuur en landschap te beleven als nooit tevoren.
Filmvertoning en nagesprek met regisseur Amélie Ravalec: ‘Avant-Garde Japan’
Op zaterdag 7 juni presenteert De Balie de exclusieve vertoning van de nieuwe documentaire Avant-Garde Japan, gevolgd door een nagesprek met de Franse regisseur Amélie Ravalec. Deze film biedt een visuele reis door de revolutionaire kunstscene van Japan in de jaren ’60 — een periode van ongekende maatschappelijke en politieke onrust.