Daan van Golden The Original in Stedelijk Museum Schiedam
Stedelijk Museum Schiedam zet kunstschilder Daan van Golden in de spotlights met een betekenisvol overzicht van zijn werk. Een geblokte theedoek, een stukje inpakpapier, een afbeelding in de krant of een onscherpe foto zijn voor Van Golden geen betekenisloze beelden, maar onderwerpen. Met grote concentratie schildert hij de bestaande patronen na en ontdekt de schoonheid in de toevallige momenten die hij met zijn camera vastlegt. In ‘Daan van Golden - The Original’ worden maar liefst 80 topstukken samengebracht, zowel uit de eigen collectie van Stedelijk Museum Schiedam als uit verschillende andere museale en particuliere verzamelingen. Niet eerder waren zoveel van zijn werken bij elkaar in een tentoonstelling te zien.
‘Daan van Golden - The Original’ geeft een overzicht van zijn oeuvre, waaronder natuurlijk de meditatieve schilderijen waarmee Van Golden wereldberoemd werd. Daarnaast zijn er veel foto’s en collages te zien, en het grafische werk dat er vaak onlosmakelijk mee verbonden is. Het begrip originaliteit krijgt een heel nieuwe betekenis: niet langer het creëren van iets nieuws staat voorop, maar de schoonheid zien in dat wat er al is. Afbeeldingen van een afbeelding van een afbeelding, een roterende mallemolen van schilderijen, foto’s, collages, kopieën, omkeringen en variaties op voorgaande thema’s kenmerken Van Goldens 60 jaar kunstenaarschap.
Schiedamse held
Het museum viert niet geheel toevallig leven en werk van Van Golden in het jaar waarin Schiedam 750 jaar stadsrechten viert. Van Golden woonde en werkte het grootste deel van zijn leven in Schiedam. Daarnaast verwierf het museum recent Van Goldens werk ‘Zonder titel (Tokyo)’ uit 1964. Directeur van het Stedelijk Museum Schiedam Anne de Haij: ‘Het is een sleutelwerk binnen Van Goldens oeuvre dat - na lang in familiebezit te zijn geweest - nu voor het Nederlandse publiek behouden blijft.’ Ook zijn een abstract expressionistisch schilderij uit 1961 en vier dubbeldrukwerken uit 2012 aangekocht.
'Museum Schiedam brengt zijn mooiste werken samen'
Daan van Golden
Daan van Golden (1936, Katendrecht - 2017, Schiedam) onderscheidde zich door een aanstekelijke blik, zijn spel met beeld en zijn open levenshouding. Stedelijk Museum Schiedam vond dat hij een groter en breder publiek verdient en daarom brengt het museum nu zijn mooiste werken samen. Te zien zijn verschillende varianten van de iconische blauwe parkiet in het werk ‘For H.M.’, de schilderijen van zakdoeken in blauw, geel en rood en de fotografieserie ‘Insel Hombroich’, waarin we Daan van Goldens dochter Diana op 9-jarige leeftijd een radslag zien maken voor een schilderij van Yves Klein. Naast zijn werk staat ook Van Golden zelf centraal in de tentoonstelling. Als Schiedammer, als vader, vriend of collega-kunstenaar sloten velen Van Golden in het hart vanwege zijn innemende persoonlijkheid. ‘Het kunstenaarschap is niet alleen het leveren van kunstwerken, maar heeft te maken met alles wat je doet, met liefde bedrijven, geen troep maken, een goed mens zijn,’ vertrouwde hij Vrij Nederland ooit toe. Persoonlijke verhalen en herinneringen zijn in de tentoonstelling verweven.
Van Schiedam tot Tokio
Van Golden woonde en werkte vanaf 1961 in Schiedam, van waaruit hij ook de wereld in lange reizen verkende. Eind jaren ’50 schilderde hij in een woeste abstract-expressionistische stijl van zwart, grijs en wit. Een reis naar Japan in 1963 veranderde alles. Hij raakte gefascineerd door land, cultuur en de Japanse esthetiek in de alledaagse vormgeving van verpakkingspapier of keukentextiel. Alles in Japan was doordacht en prachtig vormgegeven, met oog voor detail en ambacht. Het tegenovergestelde van de wilde expressionistische kunst waar hij zich tot dan toe mee bezig had gehouden. Het roer moest om, zoveel was duidelijk.
Echt, illusie, herhaling, originaliteit
Of hij nu een zakdoek naschildert of zich laat inspireren door beroemde kunstwerken, Van Goldens werk roept altijd vragen op over werkelijkheid en illusie, herhaling en originaliteit. Catrien Schreuder, die de tentoonstelling samenstelde: ‘Het oeuvre van Daan van Golden is heel divers, maar alles heeft tegelijkertijd met elkaar te maken. Een bepaalde vondst, bijvoorbeeld het patroon met kleine bloemetjes op pakpapier van een Japans warenhuis, kom in later werk in allerlei gedaantes weer terug: als een schilderij, als onderdeel van een installatie met dat schilderij, in een foto daarvan, of als patroon gecombineerd met andere beelden. Steeds opnieuw ontstaat iets nieuws, terwijl het er allemaal al was. En dat alleen door er anders naar te kijken. Het is heel aanstekelijk’.
Ten voeten uit
Een anekdote die Van Golden ten voeten uit tekent is zijn speech bij ontvangst van de PC-Kunstprijs in 1990, die hij begon met de mededeling dat hij tot besluit nog wat kunstige wijsheden wilde citeren. Daarop volgden uitvoerige citaten van zo’n vijftien kunstenaars, dichters en filosofen: waarom iets nieuws verzinnen als anderen het al indrukwekkend, mooier of eerder hebben gedaan, verwoord of aangestipt. Nu staat hij dan toch echt zelf in het zonnetje.
Daan van Golden - The Original
T/m 14 september 2025
Stedelijk Museum Schiedam
Info: stedelijkmuseumschiedam.nl
